Accepteren
Wat een moeilijk woord is dat. Wat is dat eigenlijk? Kan je iets wel volledig accepteren of is het meer gewoon omgaan met? Iedereen maakt wel iets pittigs mee in zijn of haar leven waarbij dit werkwoord een rol speelt. En als buitenstaander is het dan altijd makkelijker gezegd dan gedaan ‘dat je iets moet accepteren’. Ik zie acceptatie meer als een komen en gaan. Soms is het groot en soms is het klein en is het bij mij niet continue aanwezig.
“Misschien is het helpend als je het accepteren eens goed aankijkt?”, zei een vriendin. Bij die gedachte kreeg ik al meteen verzet en een letterlijke knoop in mijn buik. Ik vind dat heel confronterend en ik durf het niet aan. Denk dat er veel emoties bij vrijkomen en daar ben ik nog niet aan toe. Ik heb hetgeen gewoon nog niet geaccepteerd.
En wat heb ik dan niet geaccepteerd? Veel. Het heeft vooral te maken dat veel is veranderd, de vanzelfsprekendheid ervan is, ik van mijn werk afscheid heb moeten nemen, ik het soms moeilijk vind hoe en wat dan verder en dat ik soms bij kleine dingen (waar ik goed over heb nagedacht) toch nog zo’n weerslag op mijn lijf heb. En het is echt niet altijd in alle hevigheid aanwezig, maar het acceptatieproces komt wel iedere keer terug. Soms is het een hobbeltje en soms is het een wat diepere kuil.
Zo was afgelopen augustus weer een klein acceptatie hobbeltje. Het was namelijk de eerste keer sinds al die jaren dat ik het werk na de zomervakantie niet ging opstarten. Ergens heeft de uitslag van het UWV mij rust en duidelijkheid gegeven en waarbij ik het ook heb geaccepteerd. Maar ik merkte dat ik, bij deze uiteindelijke opstartweek van school, toch een korter lontje had thuis en dat de emotie toch ergens in mijn lijf zat. Je ervaart dan weer dat het niet meer gaat zijn zoals het was. Iedereen begint na de zomer weer met zijn of haar werk en ik niet. We maken er thuis maar grapjes over en zoals mijn neefje zegt: “Je bent al met pensioen.” Zoiets ja. Humor, er aan toegeven en open over praten zijn dingen die me helpen.
Het acceptatieproces is ook een rouwproces, heb ik bij de revalidatie geleerd, die gekenmerkt wordt door vier fases: erkenning, emoties doorleven, leven aanpassen en ‘nieuwe normaal’. Een kolk die steeds groter wordt, omdat het meer verweven wordt in je eigen leven. Een tweede ik. Het is een continu proces.
Lotgenoten geven ook aan dat het hen zeker vijf jaar heeft geduurd om te wennen aan hun nieuwe lijf en hun nieuwe leven. Ik ben helemaal geen toekomstkijker. Vind dat ook altijd een stomme vraag bij sollicitatie- of functioneringsgesprekken: “Hoe zie je jezelf over vijf jaar?”. Geen idee, totaal niet mee bezig. En nu vind ik de toekomst heel ontastbaar en onwerkelijk.
Ik probeer mezelf de tijd en de ruimte te gunnen om mijn nieuwe ik te leren kennen. En heb dus nog wel even te gaan in die kolk, waarbij het acceptatieproces als een golfbeweging in verweven zal zijn. Af en toe zal ik er op dobberen in een zwemband, soms vasthoudend aan een overhangende tak of stap ik even uit en een andere keer laat ik me meegaan met de stroming. Het is hard werken en het gehele accepteren is voor mij echt een werkwoord.